Trà và các món ăn bổ dưỡng từ hoa cúc

Nói đến hoa chúng ta thường nghĩ tới vẻ đẹp cùng hương thơm của chúng. Đó cũng là lý do vì sao chơi hoa lại trở thành một trong những cách thưởng thức cuộc sống. Song cũng thật lý thú khi nói tới công dụng của hoa trong việc phòng và chữa bệnh. Đang độ thu đến! Mang theo đó là những cơn gió nhẹ và một bầu trời trong vắt, thiên nhiên như ban tặng cho hoa cúc những gì thuận lợi nhất để có thể sinh trưởng và phát triển tươi tốt. Hoa cúc đã trở thành ấn tượng thu trong tâm trí mỗi người. Tình cờ đọc được một bài viết về công dụng của hoa cúc trích trong cuốn “Trà và các món ăn bổ dưỡng từ hoa” (tác giả Tạ Ngọc Ái, NXB Thanh Niên, 2008), Diệu Minh xin được chia sẻ cùng mọi người.

Công dụng của hoa cúc

 Hoa cúc vàng

Hoa cúc có rất nhiều loài, tất cả đều có thể sử dụng làm thuốc hoặc thực phẩm. Nhưng hoa cúc vàng và hoa cúc trắng là hai loại hoa thông dụng nhất.

Hoa cúc tính mát, vị đắng, có công hiệu thanh tâm, giải nhiệt (nhất là ở tim, gan, lợi tì thận),

giải độc, có tác dụng lợi tuần hoàn, cân bằng sinh lý, tiêu đờm, trị ho, lợi tiểu, bổ gan, trị

đau đầu, đau răng, hoa mắt, đau mắt đỏ, hoa mày chóng mặt, sưng quai bị, nhiệt, cảm cúm, cảm lạnh, đau khớp chân, khớp tay, viêm hạnh sữa, vú nổi nhọt, sốt, đi đái dắt… Ngày dùng từ 8-16g dưới dạng thuốc sắc, dùng riêng hay phối hợp với các vị thuốc khác. Ngoài ra, tinh dầu từ nụ hoa cúc vàng còn có tác dụng kháng khuẩn

Đây là loài hoa được sử dụng nhiều nhất trong Đông y. Nó có tác dụng giải tỏa phiền muộn, giúp cho tâm trạng thoải mái, nên hay được dùng cho người bị ức chế, chán nản. Những người có tâm trạng buồn phiền bất an, dễ nổi nóng, hay mệt mỏi, khó tính nên thường xuyên uống trà hoa cúc

hoặc ăn hoa cúc. Đặc biệt nó còn được coi là loài hoa có khả năng giữ hòa khí trong gia đình, làm giảm sự bất hòa giữa vợ chồng, anh chị em, nuôi dưỡng một không khí vui vẻ.

Lưu ý trước khi dùng hoa cúc:

- Phải chọn loại hoa cúc sạch, không bị phun các loại thuốc bảo vệ thực vật để tránh phản tác dụng và gây độc cho cơ thể, kể các cả gói hoa cúc khô của Trung Quốc cũng không nên dùng. Tốt nhất nên đặt mua ở những nơi quen biết hoặc tự trồng cho đảm bảo.

- Trước khi sử dụng, ngắt bỏ cuộng đến sát cuống và rửa hoa thật sạch. Nếu muốn dùng hoa khô, bạn hãy phơi hoa ra nắng hoặc dùng lò sấy, tránh để hoa bị nhiễm sương đêm.

Chữa bệnh bằng hoa cúc:

- Có thể lấy hoa cúc sắc lấy nước uống như nước giải khát hàng ngày hoặc sắc uống để chữa đau đầu, chóng mặt, hoa mắt, đau mắt, cao huyết áp, sốt. Mỗi ngày có thể dùng 8-16g dưới dạng thuốc sắc

- Chữa mắt đỏ, sưng đau, can nhiệt: (1) lấy 10g cúc vàng, 10g thảo quyết minh, 10g thanh tương từ, 10g quả ích mẫu, tất cả sắc với 400ml nước đến khi còn 100ml là được. Chia 2 lần uống trong ngày;

(2) lấy 4g cúc vàng, 4g nụ hòe, 10g lá sen hoặc ngó sen tất cả sắc lấy nước uống

- Hoa cúc và hoa kim ngân nấu lấy nước uống có tác dụng trị cảm gió, trị ho. Ngoài ra, những người bị các bệnh tai, mũi họng hoặc bộ máy hô hấp hoạt động không tốt, nên thường xuyên uống trà hoa cúc

- Phụ nữ bị sưng đau đầu vú hoặc tiết ra chất dịch: trộn hoa cúc với hoa bồ công anh giã nát rồi bôi vào chỗ đau hoặc nấu lấy nước, để hơi ấm, chườm hoặc tắm.

- Bị mụn nhọt: giã nát hoa cúc rồi đắt vào chỗ đau.

- Dùng máy tính lâu, xem ti vi nhiều có thể làm đau đầu, mắt bị tổn thương, thị lực không tốt, thậm chí bị cay mắt, đỏ và đau: lấy lá dâu và hoa cúc nấu, lọc lấy nước uống hoặc rửa mắt.

- Chữa mắt mờ, hoa mắt, choáng váng, huyết áp cao: lấy hoa cúc, quyết minh tử, kỷ tử, thục địa, huyền sâm, hoài sơn, trạch tả, ngưu tất mỗi thứ 12g, tất cả sắc lấy nước uống. Ngày uống từ 2-3 lần.

Các loại trà hoa cúc:

1. Lấy 5 lạng cúc trắng và 5 lạng phục linh trộn đều rồi nghiền mịn. Ngày dùng 3 lần, mỗi lần 6g và khi uống pha nước ấm với một chút rượu, sử dụng đều đặn da dẻ sẽ trở nên hồng hào

2. Pha 3 bông hoa cúc đã sấy khô, vài lá trà xanh và một viên đường phèn rồi uống thay trà có tác dụng thanh nhiệt, giải độc. Trước khi đi ngủ, lấy nước này bôi lên mắt sẽ làm mờ quầng thâm và vết chân chim rất hiệu quả

Làm đẹp bằng hoa cúc:

1. Làm mặt nạ bằng hoa cúc: Hoa cúc chứa nhiều loại tinh dầu, có tác dụng hạn chế các sắc tố đen dưới da (nguyên nhân gây nám), đồng thời làm mềm lớp biểu bì và giúp đẩy lùi các hạt bụi bẩm nằm sâu trong lỗ chân lông. Có hai cách làm mặt nạ bằng hoa cúc như sau:

- Cách 1: Rửa sạch 10 bông hoa cúc, để ráo nước, đun sôi hoa với 250ml nước tinh khiết, cho thêm 1/3 thìa cà phê muối (chú ý để nhỏ lửa). Sau đó lọc bỏ xác hoa, lấy nươc hoa cúc đã lọc hòa với 2 thìa cà phê mật ong. Rửa sạch mặt với nước ấm, dùng bông gòn thấm hỗn hợp trên rồi thoa đều lên mặt. Nằm thư giãn 15 phút rồi lại rửa lại bằng nước ấm

- Cách 2: Với những bạn có làm da hỗn hợp, hoặ người không hợp với mật ong thì hãy áp dụng loại mặt nạ dưới đây: lấy 5 bông hoa cúc, tách và giã nát cánh rồi trộn với lòng trắng trứng gà. Bôi đều lên da khoảng 15 phút rồi rửa lại với sữa rửa mặt nhẹ nhàng.

2. Tắm hoa cúc: Thả vào bồn hoặc vào chậu nước nóng những bông hoa cúc tươi trước khi tắm 20 phút; hoặc ngâm mình sau khi tắm xong để thư giãn, bạn hãy áp dụng cách làm đẹp da này 2 lần/tuần để giúp tăng cường giải nhiệt, lưu thông máu toàn thân

3. Rửa mặt bằng nước hoa cúc: lấy 100g hoa cúc, một nhúm lá hương thảo tươi hoặc phơi khô cho vào hai tách nước lạnh rồi đun sôi hỗn hợp, sau đó để nguội. Dùng dung dịch này rửa nhẹ nhàng lên vùng trán, mặt và cổ. Cách làm sạch da này rất hiệu quả, đặc biệt khi da bị ngứa, nổi mẩn và dị ứng.

Các món ăn chế biến từ hoa cúc:

1. Oản hoa cúc:

- Nguyên liệu: 2 bông hoa cúc vàng to, 1 cốc gạo, 1 thìa giấm, 1 thìa đường to

- Cách làm: bóc cánh hoa cúc ra ngâm vào nước muối, rửa sạch, vớt ra để ráo nước. Gạo vo sạch, cho vào nồi cơm điện nấu, ngay lúc còn nóng cho gia vị và hoa cúc vào đảo đều, sau đó dùng các khuôn tạo hình khác nhau để làm thành những chiếc oản đa dạng

- Công dụng: giúp ăn ngon miệng, bổ gan, sáng mắt, loại bỏ rỉ mắt.

2. Thịt gà rim với nước hoa cúc:

- Nguyên liệu: 30g hoa cúc tươi, 300g thịt ga, lòng trắng 2 quả trứng gà, 20g đậu Hà Lan, dầu thực vật, bột mì, nước dùng, rượu vàn, gừng tươi và gia vị vừa đủ.

- Cách làm: hoa cúc sắc kỹ lấy nước, bỏ bã. Thịt gà rửa sạch, loại bỏ gân, thái chỉ rồi trộn đều với lòng trắng trứng và một chút bột mì. Cho dầu vào chảo đun già, cho thịt gà vào đảo cho tới khi săn miếng thịt. Sau đó đổ nước hoa cúc vừa sắc vào, cùng một chút gừng tươi thái chỉ, một chút rượu và thịt gà vừa xào săn, rim sôi một lúc là ăn được

- Công dụng: món này thường dùng cho trường hợp mất ngủ, kèm theo đau đầu, nhức mỏi mắt, thị lực suy giảm, huyết áp cao hoặc có xu hướng tăng cao.

Sưu tầm bởi Diệu Minh